Nekaldiaren Kofradiaren historia
Ignacio Ustara de Jauregui Jauna, Bilboko Abandoko San Bizente Martiriaren parrokiako eliztarra, izan zen Nekaldiaren Kofradiaren sorreraren buru. Garai hartako parrokoa eta Bilboko Artzapez zenaren, Domingo de Abona Vidaurrazaga Jauna, eta haren hurbileneko gizarte-ingurunearen baldintzarik gabeko babesa izan zuen.
Nekaldiaren Kofradia, 1940an eratu ondoren, 1941eko urtarrilaren 9an bedeinkatu, eraiki eta kanonikoki baimendu zuen Gasteizko Gotzaindegiko Elizbarrutiko Agintaritza Publikoak (garai hartan Bilboko hiribildua eta Bizkaiko lurraldea elizbarruti horren menpe zeudena), bere lehen arauak onartu ondoren.
Nekaldiaren Kofradia 1941eko Aste Santuan agertu zen lehen aldiz, eta Oinazeetako Amaren prozesioa antolatu zuen, ordura arte parrokian bertan egoitza zuen Serbitarren Hirugarren Ordenak antolatzen zuena. Prozesio hori, hasiera-hasieratik, parrokia ingurutik igarotzen da, eta Abandoko San Bizente Martiriaren tenpluan gurtzarako ikusgai dagoen Oinazeetako Amaren irudia ateratzen da.
1944ko martxoaren 5ean, Nekaldiaren Kofradiak eta Bilboko Egiazko Gurutze Santuaren Kofradiak lehen aldiz sinatu zuten gaur egun ezeztatuta dagoen Anaitasun Gutuna. Horrela, Bilboko Egiazko Gurutze Santuaren Kofradiak antolatzen zituen prozesioetan parte hartzeko aukera ematen zion Nekaldiaren Kofradiari (eta etorkizunean gehituko ziren kofradiei). Anaitasun Gutun hori baliogabetuta geratu zen 1989an Bilbo Hiriko Penitentzia-kofradien Anaidia eratzean.
1960ko otsailaren 9an, Nekaldiaren Kofradiak Palmetako Kofradiarekin bat egin zuen. Abandoko San Bizente Martiriaren parrokia ere kofradia honen egoitza kanonikoa izan zen 1946ko martxoan sortu zenetik. Parrokia horretako katekistek sortu izan zuten kofradia hori, Julian Icaza Zamacona jauna, kontsiliarioaren bultzadari esker.
Bat-egite horretan Nekaldiaren Kofradiaren izena gordetzea erabaki zen, zaharrena eta sustraituena zelako, baina ikurra eta abitua aldatu ziren.
Bat egin ondoren, Nekaldiaren Kofradia Astotxoaren Prozesioa ere antolatzen hasi zen, ordura arte Palmetako Kofradiak antolatzen zuena.
Ordutik hona, Kofradiako arduradunek eta batzarrek Aste Santuko tradizioa gordetzeko lan egin dute, une onekin gozatuz eta garai zailak aurre eginez.
Garai guztiek garrantzia eta oihartzuna izan arren, 90eko hamarkada da azpimarratzekoa, gaur egungo Abadek eta bere Gobernu Batzarrek erantzukizuna hartu zutenean. Bere kudeaketari dagokionez, Kofradian gertatu zen eraldaketa sakona nabarmendu behar da, elkarlan estuaren eta egiteko jakintza handiaren ondorioz, parrokiako pastoralgintzan integratzea, Anaidian Kofradiaren finkatzea eta, batez ere, ondarea eransketa eta berritzea lortuz. Bere ondarean urregintza, oihalak eta brodatuak gehitu dira; pasoei dagokienez, berriz, Ecce Homo eta Astotxoa zaharberritu dira eta tailu eta anda berriak gehitu dira; Nekaldiaren Aita Jesus (2001), Erramu eta Arrosarioko Ama (2006), Hosanna (2016), Osasun Kristo Santua (2018) eta Golgota (gauzatzen).